Kuroha Workshop

   ฉันได้รู้จัก ครู Shizuko  Kuroha เป็นครั้งแรกในงาน Thailand Quilt 2014 ด้วยความประทับใจที่ครูใส่ชุดกิโมโนมาสอนและมีอายุมากแล้ว    และในงานนั้นมีงานควิลท์ของครูมาโชว์เป็นงานหลัก  

         จำได้ว่าฉันเดินดูงานของครูด้วยความทึ่งหลายต่อหลายรอบ  เพราะงานของครูมีเพียงสีน้ำเงินแต่ดูมีมิติมาก   ซึ่งฉันได้รู้ทีหลังว่างานของอาจารย์เป็นงานที่เรียกว่า  "indigo"  ทำให้ฉันค้นหาดูงานแบบนี้มาดูด้วยความชื่นชม  และผ้าควิลท์ที่นำมาโชว์เป็นงาน log cabin  ทั้งหมด  งาน log cabin นี้ถือเป็น signature  ของครูเลยทีเดียว    

          เมื่อ  Quilt corner จัด workshop ของอาจารย์ในวันที่ 6-7 สค 59  ฉันจึงไม่ลังเลใจที่จะลงเรียนทันที

            การเรียนครั้งนี้ครูมาสอนพร้อมมีทีมผู้ช่วยมาอีก 2 คน  ซึ่งทุกคนน่ารักมาก พร้อมช่วยเหลือ และพยายามอธิบายทั้ง ๆ ที่สื่อสารกันได้ลำบาก

          พอมาเรียนแล้วรู้สึกประทับใจตรงที่ อ.ค่อย ๆ เล่าเรื่องราวเล็ก ๆ น้อย ๆ สอดแทรกระหว่างการสอนตลอดเวลา  เหมือนเราได้นั่งฟังผู้ใหญ่คุยให้ฟัง   ทำให้การมาเรียนครั้งนี้มีเรื่องราวมาก   นอกจากนี้อ.ยังสอนอย่างละเอียดมาก  

            เริ่มจากครูอธิบายว่าผ้าที่เตรียมไว้ในชุดคิต บางชิ้นอาจมีขนาดต่างไปเล็กน้อย  หรือบางชิ้นผ้าอาจมีลายซีดจางไปบ้าง เพราะเป็นผ้าเก่าที่เลาะมาจากกิโมโน  ซึ่งลายที่ซีดจางนี้ถือเป็นเสน่ห์อยา่างหนึ่งของงาน    ผ้าที่ครูตัดมามีขนาดเพียง 17 cm เพราะผ้ากิโมโนมีความกว้างเพียง 34 cm

  ครูมีวิธีสอนให้เราทำบล็อกแบบไม่ยุ่งยาก  เพื่อให้เราเข้าใจวิธีทำบล็อกก่อนตอนแรก  ก่อนที่จะสอนวิธีทำให้ได้งานแบบเร็ว ๆ ตอนหลัง  บล็อกที่ครูเอามาสอนก็ยังเป็น log cabin ซึ่งถือเป็น signature ของครู

           ระหว่างให้เริ่มเย็บครูจะบอกว่าเห็นนักเรียนนั่งเลาะกันหลายคน  นักเรียนก็หัวเราะ แต่ที่ครูพูดไม่ได้หมายถึงว่านักเรียนทำผิดแล้วต้องมาเลาะ  ครูพยายามอธิบายว่าเทคนิคที่ครูสอนไม่ได้เน้นว่าต้องทำให้ได้ขนาดเป๊ะ ๆ เพราะงานสามารถเอามาปรับได้ในภายหลัง  ซึ่งครูพยายามบอกหลายครั้งมาก  พร้อมอธิบายวิธีแก้ไขบล็อกให้ด้วย    เป็นการเรียนแบบไม่กดดัน  สามารถเย็บไปได้เรื่อย ๆ  เพราะเราไม่ต้องการความเป๊ะ

เรียนไปได้ซักพักครูบอกว่าครูเห็นนักเรียนทิ้งเศษผ้าลงพื้นกันหลายคน ซึ่งครูไม่ได้หมายถึงว่าทำห้องสกปรก  แต่ครูจะบอกว่าเศษผ้าทุกขนาดมีความหมายทั้งนั้น  สามารถเก็บเอามาทำชิ้นงานได้ภายหลัง  ฉันเลยเห็นความสำคัญของเศษผ้าจนต้องเก็บเป็นอย่างดี

วันรุ่งขึ้น   เริ่มตัดผ้าต่อ เอาบล็อกที่เย็บไว้มาตัดให้เป็นสามเหลี่ยม และนำมาสลับเรียงให้เป็นชิ้นงาน ซึ่งขั้นตอนนี้ต้องใช้เวลาค่อนข้างมากเพื่อให้ได้งานที่สวยที่สุด  ครูและทีมงานเดินดูและอธิบายอย่างใกล้ชิด 

          ครูอธิบายขั้นตอนการทำบอร์เดอร์เป็นขั้นตอนต่อไป  คาดว่าฉันน่าจะทำงานควิลท์ชิ้นนี้ให้สำเร็จได้  เพราะดูแล้วไม่ยากเลย 

พร้อมอธิบายเคล็บลับเล็ก ๆ น้อย ๆ  ที่ทำให้รู้ว่าครูใช้ของทุกอย่างอย่างคุ้มค่าจริงๆ ไม่ว่าจะเอาหลอดลิปสติกเก่ามาทำเป็นที่เก็บเข็ม  หรือ เอาเศษผ้าที่นักเรียนทิ้งไว้มาเย็บเป็นบล็อก  พร้อมทั้งโชว์กระเป๋าที่ทำจากผ้าชิ้นเล็ก ๆ ขนาดที่เราๆ อาจไม่เห็นความสำคัญ   ทำให้ฉันได้เห็นแนวคิดถึงความมัธยัสถ์ของครู

   ที่น่าทึ่งคือครูโชว์กระเป๋าที่มี log cabin ขนาด 2 มม ประกอบอยู่ด้วย 

และตุ๊กตาหมีขนาดสูงประมาณ 1.5 นิ้ว  ซึ่งครูบอกว่าอาจมีหนังสืออธิบายวิธีทำในปีหน้า

          ครูอธิบายวิธีใช้อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อช่วย support ร่างกายเราไม่ว่าจะเป็นปลอกนิ้วยางช่วยดึงเข็ม หรือปลอกสวมข้อมือ   และบอกว่าไม่มีประโยชน์อะไรถ้าเราทำงานได้เยอะแล้วร่างกายเราบาดเจ็บ  

          ช่วงท้ายครูเล่าความเป็นมาในการทำงานควิลท์ของครู  

         ครูเริ่มทำงานควิลท์ที่ประเทศอเมริกา  เมื่อกลับมาญี่ปุ่นครูอยากทำงานควิลท์ที่แสดงถึงความเป็นญี่ปุ่น  จึงเลือกเอาผ้ากิโมโนมาทำ    การออกแบบของครู ซึ่งงานส่วนใหญ่จะเป็นงานสีน้ำเงิน  เพราะเป็นงานที่ทำมาจากผ้ากิโมโนเก่า  ต้องซื้อมาและเลาะก่อนนำมาใช้

ครูเล่าว่าในสมัยโบราณคนทั่วไปจะใช้ผ้าสีน้ำเงินเป็นชุด  ส่วนสีแดงจะใช้สำหรับคนที่มีฐานะเท่านั้น   ถ้าคนทั่วไปจะใช้สีแดงมาเป็นชุดจึงต้องใช้เป็นชุดข้างใน

           ครูอธิบายถึงขั้นตอนและแนวคิดของการทำผ้าควิลท์ชิ้นนี้ ว่าแต่ละส่วนของงานต้องมีขนาดเท่าไหร่และต้องทำยังไงบ้าง  งานที่ดูเหมือนจะกลมกลืนนี้แต่ละส่วนคือ log cabin ในรูปแบบต่าง ๆ กัน  เอามาต่อกันเป็นชิ้นใหญ่  และาต่อเป็นผ้าโชว์แบบ log cabin อีกเหมือนกัน  

          ทำให้ฉันรู้สึกสนใจงาน log cabin ขึ้นมาอีกเยอะเลย

          ครูเล่าถึงขั้นตอนการทำงานว่าครูมีนักเรียนช่วยทำงาน และครูต้องแจกจ่ายงานอย่างเหมาะสม  พร้อมทั้งนึกถึงจิตใจของคนรับงานด้วย   เป็นแนวคิดแบบนึกถึงใจเค้าใจเรามาก

อธิบายชิ้นงานอีกชิ้นที่แสดงให้เห็นว่าครูมีการเอาผ้ามาเติมเพื่อตกแต่งให้ดูเหมือนหน้าต่างที่เปิดไฟ บางบล็อกมืด ๆ เหมือนปิดไฟ  ซึ่งงานควิลท์ที่เรียนในคราวนี้คืองานชิ้นนี้นั่นเอง

มีคนถามครู เรื่องอายุ ไม่น่าเชื่อว่าครูอายุ 78 แล้ว แต่ยังแข็งแรงมากเหมือนคนอายุ 60  ยังลุก ๆ นั่ง ๆ ได้เองแบบสบาย ๆ ไม่ต้องมีใครพยุง   ครูอยู่คนเดียวแต่ไม่เหงา   และมีตารางสอนทั่วประเทศต้องเดินทางทุกเดือน   ช่างรู้สึกว่าเป็นชีวิตที่ดีอะไรเช่นนี้ที่มีโอกาสได้ใช้ชีวิตอย่างเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น

          พร้อมทั้งให้กำลังใจเราให้ทำงานแบบสบาย ๆ ไม่กดดัน  ให้รับฟังความคิดเห็นของคนอื่น ๆ แต่อย่าเยอะจนเกินไปจนไม่เป็นตัวของตัวเอง 

งานชิ้นนี้เป็นของผู้ช่วยครูมีราคาถึง 1,000,000 1เยน  สีขาวเล็ก ๆ คือเศษผ้าขนาดเล็กมากเอามาใส่ในงานทีหลัง  สื่อความหมายถึงดวงดาว

 งานชิ้นอื่น ๆ ที่ครูนำมาให้ดูเป็นตัวอย่าง